“วรรณคดี” มักมีคุณสมบัติดังต่อไปนี้
๑. มีเนื้อหาและรูปแบบเหมาะสมกัน เช่น ถ้าเนื้อเรื่องกล่าวถึงเทพเจ้า รูปแบบก็ควรเป็นรูปที่มีลักษณะเหมาะสมกัน เช่น แต่งเป็นรูปนิยายที่ใช้คำฉันท์และกาพย์ต่างๆ ซึ่งแต่งยาก แต่มีความโอ่อ่าไพเราะ
๒. มีการใช้ภาษาบรรจง พิถีพิถัน แม้จะใช้คำหยาบก็ใช้คำประณีต มีศิลปะ
๓. มีการแสดงความนึกคิดที่เฉียบแหลมของผู้แต่ง ไม่ใช่เรื่องที่แสดงถึงความคิดตื้นๆ ขาดประสบการณ์ในชีวิต ขาดความรู้ในเรื่องสามัญที่คนได้รับกาารศึกษาไม่ควรขาด
๔. แสดงถึงพัฒนาการทางอารมณ์ของผู้แต่งสูง กล่าวคือ ผู้แต่งเคยผ่านความรู้สึกหลายชนิด และหลายชั้น เช่น เคยผ่านความรัก และความผิดหวังมาก่อน ถ้าไม่มีประสบการณ์ของตนเอง ก็เคยผ่านอารมณ์ที่เกิดจากได้แลเห็นชีวิตและเข้าใจอารมณ์ของผู้อื่น และมีอารมณ์ตอบสนองพฤติการณ์ต่างๆ
๕. มีคุณค่าทางประวัติวรรณคดี คือ วรรณกรรมนั้นอาจมีความบกพร่องทางศิลปะการประพันธ์หลายประการ แต่มีความสำคัญแสดงให้เห็นว่าวรรณกรรมในวัฒนธรรมหนึ่งๆ นั้น ได้แปรเปลี่ยนคลี่คลายมาอย่างไร
๖. มีคุณค่าในทางประวัติวรรณกรรมของภาษาหนึ่งภาษาใดที่มีความสำคัญแก่วรรณคดีของโลก
ที่มา
เอกสารการสอนชุดวิชา ๑๒๓๐๖ พัฒนาการวรรณคดีไทย
หน่วยที่ ๑ ลักษณะของวรรณคดีไทย
ตอนที่ ๑.๑ ความหมายและองค์ประกอบของวรรณคดีไทย
เรื่องที่ ๑.๑.๑ ความหมายของวรรณคดีไทย
หน้า ๖
ISBN 974-313-313-6